‘Ik zag haar veranderen van een vrolijk, spontaan meisje in een angstig, schrikachtig kind.’
Marjon (moeder van Lisan)
39 jaar | office manager
Klachten van Lisan: buikkrampen, slaapproblemen en veel angst.
Het begon met de vleermuis. Lisan lag in bed en begon midden in de nacht te gillen. Toen ik naar haar toeging zei ze paniekerig: ‘Er zit een vogel in mijn kamer’. ‘Dat kan niet’, zei ik, ‘alles zit dicht. Je hebt het vast gedroomd.’ Zo zijn we een paar uur met haar bezig geweest; huilen, ernaar toe gaan, lamp aan, niks te zien, ga maar weer slapen. Tegen een uurtje of vier waren we er klaar mee: ‘Nou moet je stoppen!’ Maar ik zag daar een klein meisje stijf en bibberend van angst in haar bedje liggen. Dus ik deed nog één keer het licht aan en keek achter het gordijn. Toen zag ik daar een vleermuis zitten. Hij was door de hor gebroken. In het donker gaat zo’n beestje natuurlijk vliegen en hij was waarschijnlijk meerdere malen over haar hoofd gevlogen. Ik heb mijn man erbij geroepen en even later werd ook het broertje van Lisan wakker. Iedereen was opgewonden over de vleermuis. De kinderen hebben die nacht bij ons in bed geslapen, al kwam van slapen niet zoveel meer terecht… De volgende dag waren we natuurlijk allemaal nog vol van het verhaal.
De ongedierte bestrijdingsdienst heeft de vleermuis gevangen en in een doosje gedaan. Dat heeft Lisan gezien, daar was ik heel blij mee. Voor ons was daarmee het verhaal klaar, maar voor haar begon het pas… Toen ze die avond naar bed moest was ze bang en had heftige buikpijn. Haar bed moest een stuk van het gordijn afgeschoven worden, de deur van haar slaapkamer moest wagenwijd open blijven staan en ook die van de woonkamer beneden, zodat ze ons kon horen. Als er een deur dicht viel, raakte ze compleet in paniek. Dat ging zo avond na avond door.
In het begin denk je; het is dat vleermuis verhaal, het gaat wel weer over, maar het werd alleen maar erger. Ze kroop elke avond in elkaar van de buikpijn en meerdere malen per nacht kwam ze huilend uit bed van de pijn. In de ochtend was ze dan heel erg moe en wilde ze niet naar school, terwijl Lisan altijd graag naar school ging.
'We dachten, we praten er niet meer over en besteden er geen aandacht aan, dan gaat het vanzelf over. Maar dat werkte voor Lisan juist averechts.’
We zijn naar de huisarts geweest, die zei: ‘Het moet vanzelf overgaan.’ Nog geen week later, het hield maar niet op, heb ik weer gebeld en weer werden we naar huis gestuurd. Dat was lastig, want je weet ook niet waar het vandaan komt, hè. Je gaat denken, stelt ze zich aan of is er misschien echt iets mis met haar buik? Ze is best wel een actrice, dus dat maakt het gewoon heel lastig. Ook onderling met mijn man was dat lastig, omdat hij vond dat ze zich aanstelde en ik vond van niet.
Stond ze hier in de ochtend met dikke tranen haar tanden te poetsen en stond ik ernaast te huilen, want ja, je slaapt zelf ook slecht en je vindt het gewoon heel rot voor je kind. Ik zag haar veranderen van een vrolijk, spontaan meisje in een angstig, schrikachtig kind met veel pijn. En dan liet ik haar maar weer een dagje thuis, maar als ze dan even later hier lekker aan het spelen was dacht ik; potverdorie nu gaat het ook wel weer. Zo kwamen we in een vicieus cirkeltje terecht.
Uiteindelijk, op een dag dat het heel slecht ging, heb ik de assistent weer gebeld en tegen haar gezegd; ik wil nu langskomen, ze gilt het uit van de pijn, zo kan het niet langer. Toen mochten we komen. De huisarts heeft aan haar buik gevoeld, maar ja, daar voel je niks aan. Wel hebben we bloed laten prikken in het ziekenhuis. Gelukkig kwam daar niets uit.
We zijn gaan praten met de praktijkondersteuner van de huisarts. Zij zei dat het haar opviel dat Lisan over zoveel dingen nadacht en alles zo graag goed wilde doen. Dit herkende ik zeer. Haar buikpijn zou hier wel eens mee te maken kunnen hebben. Ze heeft ons toen doorverwezen naar een psychosomatisch therapeut speciaal voor kinderen.
Lisan vertelde aan de therapeut het hele verhaal van de vleermuis. Ik merkte dat het in haar hoofd heel groot was geworden. De therapeut luisterde goed. Ze nam haar serieus in haar angst zonder het zwaar te maken.
Mijn man en ik wilden het graag een beetje luchtig houden voor haar. We dachten, we praten er niet meer over en besteden er geen aandacht aan, dan gaat het vanzelf over. Maar dat werkte waarschijnlijk voor Lisan juist averechts. Die vleermuis is zo heftig geweest voor haar!
Ze is ongeveer tien keer bij de therapeut geweest. Ze vond het daar geweldig! Ze deden allemaal leuke spelletjes. Die spelletjes waren om haar relaxter en minder gespannen in haar buik te maken. Er waren meer dingen die voor spanning zorgde. Zo wil Lisan graag aardig gevonden worden. En iedereen vindt haar ook aardig, ze is zeer geliefd in de klas, maar voor haar eigen mening komt ze minder goed op.
'De vleermuis heeft de spanning, die toch al in haar zat, getriggerd. Zo zie ik dat nu.’
Daarnaast is ze fanatiek, wil het graag ‘goed doen’ en controle behouden. De vleermuis heeft zo als het ware de spanning, die toch al in haar zat, getriggerd. Zo zie ik dat nu. Via die spelletjes leerde ze dat je best doen, goed genoeg is en dat je niet overal controle over kan hebben.
Voor Lisan hebben die sessies enorm geholpen! De vrolijke, spontane Lisan is weer helemaal terug! Heel soms, als ze iets spannends gaat doen, zegt ze nog wel eens: ‘Ik heb buikpijn’, maar verder is het helemaal over.
Noot van de interviewster:
Ik heb met Marjon afgesproken dat ik eerst met haar zou praten en later met Lisan. Tijdens het gesprek met moeder belt de juf; Lisan heeft al sinds vanochtend pijn in haar nek. Ze kan haar hoofd niet meer buigen en zit met een sjaal om in de klas. Nu staat ze met een rood betraand gezichtje voor de juf. Juf vraagt aan moeder wat wijsheid is? Marjon herkent de klacht niet. Ze is vanochtend vrolijk naar school gegaan. Ze stelt voor haar direct op te halen.
Marjon vraagt aan mij: ‘Zou dit te maken kunnen hebben met dat jij hier bent en de spanning voor het interview?’ Ik zeg dat ik mij dat goed kan voorstellen. ‘Maar ik heb haar daar expres bijna niets over verteld!’, roept Marjon.
Even later komt Lisan als een klein, bang vogeltje binnen, helemaal verstijfd. Ze snikt nog een beetje na en kruipt dan bij haar moeder op schoot. Aan de juf had ze alles verteld. Dat er vanmiddag bij haar thuis iemand langs zou komen om haar te interviewen over het verhaal van de vleermuis en dat daar een boekje van gemaakt zal worden. ‘En’, zo zei ze opgewonden: ‘Ik mag van de juf misschien dat boekje mee naar school nemen!’
Wat moeder vanochtend in twee zinnen over het interview tegen haar heeft gezegd, is in haar hoofd alweer heel groot geworden. In de loop van het gesprek ontspant ze en neemt de pijn af. Marjon belt de volgende dag op om te vertellen dat de nekpijn gelukkig weer helemaal verdwenen is.
Lisan
8 jaar | vierde klas van de basisschool
Klacht: heftige buikkrampen en niet kunnen slapen.
Advies van Lisan voor alle kinderen die iets naars hebben meegemaakt:
Advies van Lisan voor alle kinderen die iets naars hebben meegemaakt:
Ik werd wakker omdat ik iets hoorde fladderen. Het fladderde over mijn hoofd. Ik dacht dat het een vogel was! Ik schrok heel erg en riep meteen: ‘Mama!’ Mama deed het licht aan, maar zij zag niks. Ze zei dat ik het gedroomd moest hebben. Maar het was geen droom, het was echt! Mama zei dat dromen heel echt kunnen lijken en ik weer moest gaan slapen. Toen ze weg was begon het gefladder opnieuw. Ik riep mama weer, maar ze zag weer niks. Ik moest heel hard huilen en bleef mama maar roepen, maar zij geloofde mij niet! Daar werd ik heel verdrietig en boos van. Ik gilde en huilde en toen keek mama achter het gordijn en zag ze een echte vleermuis! Nu schrok mama ook heel erg. Ik mocht mee naar mama’s en papa’s bed en we deden de deur van mijn kamer dicht. De volgende dag kwam er een mijnheer en die heeft de vleermuis in een doosje gevangen, dat heb ik zelf gezien.
Na de vleermuis kreeg ik hele erge buikpijn. Maar voordat de vleermuis er was, had ik ook al vaak buikpijn. Vaak ‘s avonds en soms ‘s ochtends of in de middag op school.
‘Ik moest heel hard huilen en bleef mama maar roepen, maar zij geloofde mij niet!’
Toen mocht ik naar Marita toe (psychosomatisch oefentherapeut) en ik heb alles aan haar verteld. Dat was heel fijn. Ze deed hele leuke spelletjes met mij! Met een grote bal waar ik overheen kon rollen en dat ik op een doek moest liggen en zij mij dan vooruit trok. De eerste keer bij Marita ging mama mee, maar daarna bleef ze beneden zitten. Dat was niet spannend, juist leuk!
Nu heb ik geen buikpijn meer, soms nog wel, maar niet vaak. Optreden vind ik nog wel een beetje spannend. Ik zit op dansen, maar met het optreden heb ik niet meegedaan, omdat ik ziek was. Liever had ik wel meegedaan. Als ik bang ben krijg ik altijd een heel raar gevoel en dan krijg ik buikpijn. Ik heb ook een hekel aan ruzie! Vandaag hadden twee vriendinnen van mij ruzie over de duikelstang. Ze wilden er allebei op en begonnen een beetje te duwen en te vechten. Ik wil dan zeggen: Stop! Maar ik ben bang dat ze dan boos op mij worden. Ik vind het niet fijn als iemand boos op mij wordt. Als iemand over mij praat, hoor ik het ook meteen, want ik heb hele goede oren. En dan zeg ik: ‘Praten jullie over mij?’ en dan zeggen ze altijd: ‘Nee’. Maar ik weet dat dit niet eerlijk is, omdat ik het wel heb gehoord. Mama zegt: ‘Liegen is niet goed, want dat komt altijd uit.’ Ik lieg niet. Alle meisjes uit de klas mogen op mijn verjaardag komen. Ook die ik niet zo aardig vind, want ik wil niemand buitensluiten.
Wat zegt de zorgprofessional?
De vleermuis
Met haar zachte karakter vermijdt Lisan onenigheid en conflict. Veel mensen hebben een overeenkomstige aard en worstelen met de maatschappij die onpersoonlijk, individualistisch en hard kan lijken. Door je bewust te worden van hoe je ‘gebakken’ bent en het ontwikkelen van sociaal emotionele intelligentie, kun je bewuster kiezen voor bepaalde situaties, omgeving en personen. Zo kun je beter voor jezelf leren zorgen.
Lisan heeft ook vóór het vleermuis incident al last van buikklachten. De vleermuis is de druppel die haar emmer doet overlopen. Ze legt de lat hoog, wil graag alles ‘goed doen’ en aardig gevonden worden. Moeder en vader denken Lisan te helpen door het niet meer met haar over het incident te hebben. Dit ‘liefdevol toedekken’ werkt averechts. Voor Lisan is het vleermuisverhaal nog steeds groot aanwezig en haar emoties hierover lijken er zo niet te mogen zijn. Dit zorgt onbewust voor een gevoel van afwijzing.
Door goed naar Lisan te luisteren en haar gevoel serieus te nemen, verdwijnt de angst voor afwijzing en verdwijnen haar buikklachten.